Eergerelateerd geweld

Rechtopnee - Shakila

De Rotterdamse Shakila ‘sneakte’ regelmatig het huis uit om haar vriendje te zien. Ze was 21 jaar toen ze door haar ouders werd betrapt. Naar huis gaan was geen optie. Ze besloot weg te lopen.

TWEE WERELDEN

“Mijn familie is van Afghaanse afkomst, gecommuniceerd werd er niet en eigen keuzes maken was uit den boze. Mijn avontuurlijke karakter botste enorm met de conservatieve instelling van mijn ouders. Ik leefde constant tussen twee werelden in – de westerse waarmee ik me kon identificeren en de traditionele Afghaanse.”

DOODSBEDREIGINGEN

Haar ouders gaven haar op als vermist, ze hoorde via via van doodsbedreigingen, van eerwraak. “Ik hoopte dat het loze woorden van mijn vader waren. Uit woede en verdriet. Maar de politie nam het heel serieus en hielp me onderduiken. Ik kreeg een plekje bij Fier.”

CONTACT HERSTELLEN

Jaren later probeert Shakila, die inmiddels haar eigen huisje heeft, het contact met haar ouders te herstellen. “Van binnen voelde ik een leegte, dus op een dag stond ik toch weer bij mijn ouders op de stoep. Ze waren blij dat ik terug was. Niet zozeer om mij, denk ik nu, maar om naar de buitenwereld de schijn op te houden. Mijn jongere zusjes zijn inmiddels ouder. Met hun kan ik goed levelen, daarom ga ik toch bijna wekelijks terug.”

EIGEN BESLISSINGEN NEMEN

Soms heeft ze het gevoel in een andere wereld dan haar ouders te leven. “Pas kwam mijn moeder zomaar ineens met een Afghaanse huwelijkskandidaat op de proppen. Ze vindt het raar dat ik dat dan weglach. Ze snapt er niets van, maar inmiddels is ze gewend aan mijn ‘nee’. Ze accepteert het. Met tegenzin.”

“Het was niet altijd makkelijk, maar ik sta achter mijn keuzes. Ik wil mijn eigen beslissingen nemen, mijn eigen dromen najagen, ik ken mijn eigen rechten. Ik wil mijn eigen leven leiden en niet bang zijn voor hoe anderen over me denken, of zelfs voor fysiek geweld omdat de familie-eer op het spel staat.”

Neegezegd - Efe

Shakila heeft een leuke buurjongen, Efe (Turks-Nederlands). Hij woont met een groot gezin in een kleine portiekwoning. Efe hangt vaak buiten rond, omdat het thuis te druk is. Als ze voor de flat samen staan te roken, dollen ze elkaar wat. Hij is vijf jaar jonger, hij heeft jongere zussen, maar er ontstaat een band. Shakila is een bonuszus voor hem.

‘LOSBANDIG’ ZUSJE

Hij vraagt haar weleens naar haar situatie, waarom zij alleen woont. Shakila is daar open over. Efe vertelt dat één van zijn zusjes ook heel erg botst met zijn ouders. Hij maakt zich grote zorgen. “Volgens mijn vader is mijn zusje een schande voor onze familie. Ze houdt zich niet aan de regels, gaat vaak uit met vriendinnen, komt laat thuis en draagt uitdagende kleding. Dit vindt mijn vader dus echt niet cool. Ze hebben vaak ruzie. Hoe vaker mijn vader er iets van zegt, hoe meer mijn zusje zich tegen hem afzet. Ik hoop niet dat dit uit de hand loopt.”

SCHANDE VOOR DE FAMILIE

Een aantal weken later vraagt Efe Shakila buiten weer om een sigaret. Hij heeft haar opgewacht en wil praten. “Ik heb je de vorige keer toch verteld over de ruzies die mijn vader en zusje hebben? Mijn zusje is zich, volgens mijn vader, nog erger gaan gedragen. Hij vindt het een schande voor de familie en is er klaar mee”, fluistert hij. “Mijn vader vindt dat hij tot actie moet overgaan om de familie-eer te beschermen en heeft me gevraagd haar te vermoorden.” Shakila schrikt zich rot en wijst hem op zijn recht ‘nee’ te zeggen. “Durf ik dat, nee zeggen tegen mijn vader?” vraagt hij zich hardop af. “Maar mijn zusje vermoorden, dat zie ik mezelf echt nooit doen…”

WRAAK NEMEN GEWEIGERD

Twee maanden verstrijken waarin Shakila Efe niet tegenkomt. Ze denkt vaak aan hem en hoopt dat het goed gaat. Dan ontvangt ze een appje van een onbekend nummer. Met de opdracht dat als ze de berichten gelezen heeft ze deze gelijk moet verwijderen. Het is Efe. Hij appt dat hij nee heeft gezegd tegen zijn vader, en geweigerd heeft om wraak te nemen op zijn zusje. Dat nam zijn vader hem niet in dank af. Efe is gelijk het huis uit gevlucht. Hij wist dat zijn zusje bij een vriendin was. Daar heeft hij haar verteld wat zijn vader hem wilde laten doen. Hij heeft zijn zusje vervolgens naar een veilige plek gebracht.

GROTE GEVOLGEN

Dat hij zijn zusje niet heeft vermoord, heeft grote gevolgen voor Efe. Hij moest zelf hulp zoeken en vond dit bij Sterk Huis. Hier zit hij op een extra veilige afdeling. Dat is nodig, want zijn vader heeft nu zijn neef op pad gestuurd om wraak op zijn zusje én hem te nemen. In de ogen van zijn vader zijn zij nu allebei een schande voor de familie.

Efe appt dat hij hoopt dat het ooit nog goed komt tussen hem, zijn zusje en zijn familie. Hij heeft goed contact met een oom, die heeft aangeboden te bemiddelen. Misschien dat hij zijn vader op andere gedachten kan brengen en de rest van de familie kan laten inzien dat ook Shakila niets verkeerds heeft gedaan. Dat niemand zich ergens voor hoeft te schamen, dat haar gedrag niet betekent dat ze zich afkeert van de familie en dat wat de buren zeggen niet zou moeten boeien.

Shakila wist de appjes en het telefoonnummer. Ze is blij dat Efe en zijn zusje veilig zijn en hoopt dat zijn oom het tij kan keren.